هر کس این شعر را خواند او را آگاه کنیم که اشتباه می کند
مردم ما عادت کردند برخی سخنان نظم را بدون اندیدشیدن به معنی آن به کار برند. برخی از این سخنان گاه نه تنها هیچ گونه ارزش اجتماعی ندارد بلکه دارای بار منفی است. نمونه اینگونه سخنان بیهوده که در دهان مردم افتاده این است:
در جوانی پاک بودن شیوه یغمبری است
ورنه هر گبری به پیری می شود پرهیزکار
گبر کلمه ای است که به درست یا غلط برای نامیدن هموطنان زرتشتی ما به کار برده می شود. مردمان ارزشمندی که بیش از هزار سال زجر کشیدند تا فرهنگ ایرانی را در مقابل فرهنگ وحشی تازی حفظ کنند. اینان گنجینه ای هستند که بخشهای ارزشمندی از رهنگ غنی ایران باستان را با خود همراه دارند. آیا درست است ما به این هموطنان توهین کنیم؟ آیا لازم نیست هر کس این شعر را خواند به او بفهمانیم اشتباه می کند؟. آری دیگر زمانه خوارشمردن فرهنگ ایران باستان و پیروی از آخوندهای دروغگوی شیاد به سر آمده.
این 116 اندرز را بخوانید تا به بخشی از غنای فرهنگی ایران باشتان پی ببرید:
116 اندرز از يكي از بزرگان ايران باستان كه حدود300 سال قبل از ظهور اسلام ميزيسته
1- ۱ اي پسر من نيكو كار باش نه بدكار زيرا زندگاني انسان جاودان نيست و هيچ چيز از كردار نيك لازمتر نمي باشد.
2- آنچه را كه گذشته است فراموش كن و به آنچه كه نرسيده رنج و اندوه مبر.
3- به رئيس و سردار خود گستاخ مباش و در خدمت استوار بايست, آچه بر خود نيك نداني به ديگران نيز نيك نشمار با رئيسسها و دوستان به يگانگي برخورد كن.
4- خود را به بندگي كسي مسپار.
5- از هر كس كه با تو كينه ورزد و خشم گيرد كناره جوي
6- هميشه و همه جا به خدا توكل كن و دوستي با كسي كن كه بيشتر به تو سود رساند
7- به فرمان يزدان و امشاسپندان گوش كن و رفتار نما
8- هر چه شنوي به عجله و بيهوده مگوي
9- زن و فرزند خود را تحصيل علم بازمدار تا غم و اندوه به تو نرسد و پشيمان نشوي
10- بيهوده مخند
11- قبل از جواب دادن تفكر كن
12- هيچ كس را تمسخر مكن
13- با مرد بدكار هم راز مشو
14- با مرد خشمگين همراه مشو
15- با فرومايه مشورت مكن
16- با مست هم خوراك مشو
17- از پست فطرت و بداصل قرض مگير و وام مده زيرا تنزيل زياد بايد داد و همواره بر در خانه تو بايستد و كسان بگمارد و اين براي تو زيان بزرگي است.
18- مرد بدچشم را به معاونت خود قبول مكن.
19- مال خود را به مرد حسود نشان نده
20- از پادشاهان فرمان ناحق مخواه.
21- از مرد سخن چين و دروغگو سخن مشنو.
22- در مجازات مردم كينه مورز
23- در معبر عام مجادله نكن.
24- با مرد بسيار متول هم خوراك مشو
25- رادمرد را مزن.
26- براي جاه و مقام مجادله مكن
27- با مرد پاك نظر, كارآگاه, هوشيار و نيكخو مشورت كن
28- در جنگ اگر مسئوليتي به عهده تست بسيار مواظب باش
29- از مدد قوي, متمول و كينه ورز دور باش
30- با مرد اديب دشمن مباش
31- با مرد نادان راز مگوي
32- حضور دانشمندان را گرامي دار و از ايشان سئوال كن و جواب بشنو
33- به هيچ كس دروغ مگو
34- از بي شرم مال مگير
35- به نزد بدكار چيزي گرو مگذار
36- نه به راست نه به دروغ هرگز سوگند مخور
37- چو خواهي عروسي كني اول مال فراهم كن
38- خود براي خود زن انتخاب كن
39- تا تواني مردم را به زبان ميازار
40- اگر در پي مال و مكنتي اول آب و زمين بخر زيرا اگر ثمر ندهد اصل آن باقي است
41- به ضرر و دشمني كسي راضي مشو
42- تا حدي كه مي تواني از مال خود داد ودهش نما
43- كسي را فريب مده تا دردمند نشوي
44- پيشواي نيك را گرامي دار و سخنش بپذير
45- جز از خويشان و دوستان چيزي از كسي وام مگير
46- دختر شرمگين را دوست بدار و او را به مرد هوشيار و دانايي به عروسي ده زيرا مرد دانا و هوشيار مانند زمين نيكي است كه چون تخم در آن بكارند حاصل نيك و فراوان از آن به عمل آيد.
47- سخن را آشكارا بيان كن
48- بدون انديشه سخن مگوي
49- بر خلاف قانون به كسي وام مده
50- با زن فرزانه و شرمگين عروسي كن و او را دوست بدار
51- مردي را به دامادي خود برگزين كه نيكخو, درست و دانا باشد, اگر بسيار مسكين است بسيار عيب نيست مال و مكنت از يزدان برسد
52- مرد فقير و بينوا را تمسخر مكن شايد تو نيز روزي بينوا شوي
53- اگر تو را فرزندي است به مدرسه بفرست و به تحصيل علم بگمار زيرا علم ودانش چشم روشن است
54- سخن بموقع بگو زيرا بساتكلم بهتر از خاموشي و بسا خاموشي بهتر از تكلم است
55- مرد راستگو را براي پيغام بفرست
56- فرومايه را اعتنا مكن و شخص محترم را در پايه اش پاداش رسان
57- خوش صحبت باش
58- شيرين گفتار باش
59- منش خود را نيك بدار
60- از نيك كرداري خود غره مشو ورجز مخوان
61- به رئيسها و پادشاهان خيانت مكن
62- از مرد بزرگ و نيك سخن بپرس
63- با دزدان معامله مكن و آنها را گرفتار نما
64- از دوزخ ياد آور و كسان را به انصاف مجازات كن
65- از هر كس و هر چيز مطمئن مباش
66- فرمان خوب ده تا بهره خوب يابي
67- بيگناه باش تا بيم نداشته باشي
68- سپاس دار باش تا لايق نيكي باشي
69- با مردم يگانه باش تا محترم و مشهور شوي
70- راستگو باش تا استقامت داشته باشي
71- متواضع باش تا دوست بسيار داشته باشي
72- دوست بسيار داشته باش تا معروف باشي
73- معروف باش تا زندگاني به نيكي گذراني
74- دوستدار دين باش تا زندگي به نيكي گذراني
75- مطابق وجدان خود رفتار كن كه بهشتي شوي
76- سخي و جوانمرد باش تا پاك و راست گردي
77- زن ديگري را فريب مده تا روانت گناه كار نگردد
78- با مرد قدر نشناس و ناسپاس معاشرت مكن
79- روح خود را با خشم وكين آلوده مساز
80- در هر گفتار و كار تواضع و ادب را فراموش مكن
81- هرگز ترشرو و بدخو مباش
82- در انجمن نزد مرد نادان منشين كه تو را نادان نشمارند
83- در مجالس در صدر منشين تا تو را از آنجا بلند نكنند و به جاي پايين تري بنشانند
84- به مال و مكنت كسي چشم مينداز زيرا مال و خوشي جهان مانند مرغي است كه از اين درخت به آن درخت نشيند و به هيچ شاخي نماند.
85- نسبت به پدر و مادر خود فرمانبردار باش زيرا مرد تا پدر و مادرش زنده اند مانند شيري است كه آسوده در بيشه غنوده و از هيچ كس بيم ندارد
86- دختر خود را به شوهر هوشيار و دانا ده
87- اگر خواهي از كسي دشنام نشنوي كسي را دشنام مده
88- تند و عصباني مباش زيرا مرد عصباني مانند آتش است كه در بيشه برافروزد و تر و خشك را با هم بسوزاند
89- با مردي كه پدر و مادر از او ناخشنودند همكار مباش تا گناهكار نباشي
90- براي شرم و ننگ مرتكب گناه مشو
91- دو رو وسخن چين مباش
92- در انجمن نزد دروغگو منشين
93- چالاك باش تا هوشيار باشي
94- سحر خيز باش تا كار خود را به نيكي به انجام برساني
95- دشمن كهنه را دوست نو مساز زيرا دشمن كهنه مانند مار سياه است كه بعد از صد سال انتقام را فراموش نكند
96- دوست كهنه را گرامي دار و در دوستي او استوار بايست
97- يزدان را ستايش كن و دل را شاد ساز تا يزدان نيكي تو را بيافزايد
98- حكمرانان را نفرين مكن زيرا آنان پاسباتات مردم هستند
99- اي پسر من بشنو تو را مي گويم كه بهترين بخشش ها تعليم و تعلم است زيرا مال و مكنت زوال پذيرد و چهار پايان بميرند ولي دانش و تربيت باقي ماند
100- در حفظ دين بكوش زيرا سعادت روحاني از آن برسد
101- هميشه روح خود را به ياد دار
102- براي نام خود از كسب و كار احتراز مكن
103- دست از دزدي و كاهلي و هوا و هوس نفساني بدار زيرا هر كس كه نيكي كند پاداش نيكي يابد و هر كه بدكار گشت به سزاي سخت خواهد رسيد.
104- هر كس كه براي ديگران چاه كند در آن افتد
105- مرد پارسا در آسايش ماند و بدكار هميشه گرفتار اندوه است
106- اگر چه افسون مار خوب بداني ولي دست به مار نزن تا تو را نگزد
107- اگر چه شناوري به خوبي داني ولي زياد در آب مرو تا غرق نشوي
108- با هيچ كس و به هيچ آيين پيمان شكني نكن كه آسيب به تو نرسد
109- مال كسي را تاراج مكن و به مال خود مياميز
110- مغرور و خودپسند مباش زيرا انسان مغرور چون مشك پر باد است و اگر باد آن خال شود چيزي باقي نماند
111- مردم داراي همان خويي هستند كه از زمان شير خوارگي خود كسب نموده اند
112- هيچ فرازي بدون نشيب و هيچ نشيبي بدون فراز نيست
113- چون خوشي رسد بسيار خوشنود و غره مشو و چون سختي رسد غمگين و افسرده مباش زيرا هر خوشي يك ناخوشي و هر نيكي يك بدي در پي دارد
114- خوراك زياد مخور
115- از هر خوراك مخور و زود به زود به مجلس عيش بزرگان مرو كه پسنديده نيست
116- اي پسر من تو را مي گويم بهترين چيزها براي سخاوت تعليم و تربيت مردم است
